Hormonale schommelingen en orthostatische tremor: wat weten we wel en niet

Gepubliceerd op 5 december 2025 om 15:12

Inleiding

Veel mensen merken dat hormonale wisselingen invloed hebben op energie, stemming en belastbaarheid. Voor wie leeft met orthostatische tremor is het logisch om zich af te vragen of hormonen ook effect hebben op de trillingen of de instabiliteit bij stilstaan.

In dit artikel zet OT in Balans rustig en duidelijk op een rij wat hierover bekend is en wat niet. We blijven bij de feiten, zonder aannames. De nadruk ligt op hormonale patronen die specifiek zijn voor vrouwen, omdat daar de grootste schommelingen voorkomen.

Meer lezen over wat orthostatische tremor precies is? Zie Medische basis.

Waarom de nadruk op vrouwen

Hormonale cycli bij vrouwen gaan gepaard met duidelijke veranderingen, zoals menstruatie, PMS, overgang en hormonale medicatie. Deze wisselingen kunnen invloed hebben op factoren die bepalen hoe belastbaar iemand is, zoals slaap, stress, prikkelverwerking en energie.

Bij mannen verlopen hormonale veranderingen gelijkmatiger. Testosteron daalt langzaam en niet in pieken. Er is geen bewijs dat deze veranderingen invloed hebben op orthostatische tremor of balans. Daarom ligt de nadruk in dit artikel op de vrouwelijke hormonale cyclus en levensfase.

Illustratie van overlappende cirkels als metafoor voor hormonale wisselingen bij OT.

Wat zeggen de internationale bronnen

Internationale publicaties beschrijven orthostatische tremor als een neurologische aandoening met een hoogfrequente tremor die optreedt bij stilstaan. In deze bronnen wordt geen hormonale invloed genoemd. De tremor wordt volledig verklaard vanuit het motorische systeem.

Tot nu toe is er geen onderzoek dat een direct verband aantoont tussen hormonen en het ontstaan of de ernst van OT. Dat geldt zowel voor menstruatiecyclus, overgang als hormonale medicatie.

 

Een overzicht van huidige behandelopties staat bij Behandelopties bij OT.

Indirecte invloeden: wat wél mogelijk is

Hormonen veroorzaken orthostatische tremor niet, maar ze kunnen wel invloed hebben op hoe klachten worden ervaren. Dat komt doordat omstandigheden per cyclus of levensfase kunnen wisselen, zoals:

• slaapkwaliteit
• spanning en stress
• bloeddrukschommelingen
• vermoeidheid
• gevoeligheid voor warmte

 

Als het lichaam al gevoeliger of vermoeider is, kan OT sneller voelbaar zijn of zwaarder aanvoelen. Dit betekent niet dat de tremor verandert, maar dat de omstandigheden veranderen waarin iemand moet functioneren.

Illustratie van een vrouw die pauzeert tijdens dagelijkse activiteiten vanwege wisselende belastbaarheid.

Ervaringen uit het dagelijks leven

Binnen de OT in Balans groepen wordt regelmatig beschreven dat:

• instabiliteit soms sterker wordt ervaren rond PMS of menstruatie
• overgangsklachten invloed kunnen hebben op de belastbaarheid
• stress en hormonale wisselingen elkaar kunnen versterken

Deze ervaringen zijn waardevol. Ze laten zien dat hormonen invloed kunnen hebben op hoe het lichaam reageert, niet op de tremor zelf. Het helpt om patronen te herkennen en dagen met minder belastbaarheid beter in te plannen.

Meer uitleg over situaties waarin belastbaarheid wisselt vind je bij OT in het dagelijks leven.

Waarom dit onderwerp belangrijk is

Voor mensen die nog midden in het leven staan kunnen hormonale wisselingen samenlopen met werk, zorg voor gezin, reizen, drukke dagen en herstel na belasting. Dan kunnen kleine schommelingen grote impact hebben op hoe stabiel iemand zich voelt.

Inzicht in deze patronen helpt om grenzen aan te geven, keuzes te maken en overbelasting te voorkomen.

 

Meer over balans houden tijdens werk staat bij Werken met OT.

Wat je aan dit overzicht hebt

• een helder onderscheid tussen feit en ervaring
• inzicht in waarom sommige dagen zwaarder voelen
• een realistisch kader zonder overhaaste conclusies
• meer grip op je eigen belastbaarheid

Orthostatische tremor is neurologisch, maar het lichaam als geheel speelt een rol in hoe klachten worden ervaren. Dat verandert niets aan de tremor zelf, maar helpt wel om patronen te herkennen en keuzes te maken die ondersteunen.

Grafische vergelijking tussen feit en ervaring bij hormonale schommelingen en OT.